Κατοχή Εμφύλιος
Το 1940 ξεσπά ο πόλεμος κι όλοι έτρεχαν στο μπακάλικο του Ραίση, που είχε το μοναδικό ραδιόφωνο, να ακούνε τα νέα. Μετά αρχίζει η πιο τραγική περίοδος στην ιστορία του τόπου καθώς όλη η χώρα καταλαμβάνεται από τις δυνάμεις του Άξονα. Το κυριαρχικό ζήτημα την εποχή εκείνη ήταν το ζήτημα της επιβίωσης.
Το 1942 έχουμε την πρώτη κινητοποίηση των εργατών του λιγνιτωρυχείου που ήταν κάτω από γερμανική διοίκηση για να πετύχουν καλύτερη διανομή στα τρόφιμα.
Την επόμενη χρονιά, το 1943, ξεσπούν νέες κινητοποιήσεις στο λιγνιτωρυχείο αλλά και στο εργοστάσιο Λαναρά, πάλι για τα τρόφιμα.
Παράλληλα αναπτυσσόταν κι η ένοπλη αντίσταση. Τα στενάκια του Περιστερίου αποτελούσαν θανάσιμες παγίδες για τις δυνάμεις κατοχής, γι αυτό τα απέφευγαν. Έμπαιναν μόνο με οργανωμένες επιδρομές.
Το 1944 είναι μια χρονιά με πολλά γεγονότα. Στις 6 Ιουλίου του 1944 έρχεται η σειρά του Περιστερίου να μάθει τι σημαίνει «Μπλόκο». Τη μέρα εκείνη, 4 χιλιάδες Γερμανοί στρατιώτες με Έλληνες Τσολιάδες και χωροφύλακες κυκλώνουν την πόλη και με την απειλή των όπλων συγκεντρώνουν τους άντρες στο Λόφο Αξιωματικών, εκεί που βρίσκεται η πλατεία Ελ. Βενιζέλου. Με την υπόδειξη μασκοφόρων καταδοτών διαλέγουν πάνω από 100 άντρες. Άλλοι από αυτούς πέθαναν από βασανιστήρια, άλλοι εκτελέστηκαν και άλλοι στάλθηκαν σε στρατόπεδα στη Γερμανία.
Στις 16 Σεπτεμβρίου, γίνεται σκληρή μάχη στο Ελαιώνα, σύνορα Περιστερίου-Αιγάλεω ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τους Τσολιάδες. Στις 13 Οκτωβρίου, γίνονται μεγάλοι πανηγυρισμοί για την αποχώρηση των Ναζί. Επειδή υπήρχε κενό εξουσίας, ο Ευγένης Χαραλαμπίδης εκλέγεται δια βοής δήμαρχος Περιστερίου.
Την περίοδο των Δεκεμβριανών, κι ενώ μάχες μαίνονται σε όλη την Αθήνα, το Περιστέρι υφίσταται ανελέητο βομβαρδισμό από αγγλικά αεροπλάνα και πλοία που βρίσκονται στον Πειραιά. Ο τραγουδιστής Γρηγόρης Μπιθικώτσης λέει όλη την περίοδο των Δεκεμβριανών παρέμεινε κρυμμένος σε ένα πηγάδι στην αυλή του σπιτιού του για να γλυτώσει τη ζωή του!
Ακολούθησαν, μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου (1949-50), πικρά χρόνια καταπίεσης με πολλές καταδίκες κι εκτελέσεις.
Η μεταπολεμική γιγάντωση
«Κάποιο βράδυ, ο μακαρίτης ο πατέρας μου, γύρισε σκοτωμένος στην κούραση από την δουλειά του, κάθισε κάτω από την τζιτζιφιά της μικρής μας αυλής, Ραιδεστού και Ανδριανουπόλεως γωνία, και μου είπε:
- Περίεργο πράμα. Σήμερα στο λεωφορείο δεν γνώριζα κανέναν από τους επιβάτες.
Ήταν λίγο πριν το 60. Το Περιστέρι είχε αρχίσει να αλλάζει».
Η αφήγηση αυτή ανήκει σε έναν από τους πιο σημαντικούς Έλληνες δημοσιογράφους, τον Σεραφείμ Φυντανίδη, που διαλαλεί με περηφάνια ότι κατάγεται από το Περιστέρι. Η απλή παρατήρηση του πατέρα του, πρόσφυγα από τον Πόντο, φανερώνει την απότομη αύξηση του πληθυσμού της πόλης του Περιστερίου τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια.
Ας ακούσουμε πάλι τον Περιστεριώτη δημοσιογράφο να περιγράφει αυτή την εποχή:
«Νέα κύματα «προσφύγων» από το εσωτερικό αυτή τη φορά, προσπαθούσαν να ριζώσουν στην περιφέρεια του παλιού προσφυγικού πυρήνα. Ανθούπολη, Αη-Γιώργης, Εκατό Δέντρα, Λόφος Αξιωματικών, Μπουρνάζι, γέμιζαν μέρα με τη μέρα με νέα σπιτάκια, χτισμένα όπως-όπως. Ή, μάλλον νύχτα με τη νύχτα, καθώς τα περισσότερα ήταν αυθαίρετα. Ο πόλεμος και ο εμφύλιος είχαν ερημώσει στην ύπαιθρο, κι όσοι γλύτωσαν από την 10χρονη ανθρωποσφαγή, κατέβαιναν στην πρωτεύουσα για λίγο ψωμί και περισσότερη ασφάλεια».
Μέσα σε μια νύχτα χτίζονταν τα σπίτια και φτιάχνονταν οι νέες γειτονιές. Πάντα με το φόβο του χωροφύλακα που ειδοποιούσε την πολεοδομία που ερχόταν και τα γκρέμιζε. Ατέλειωτος κόπος, δάκρυ και πολλές φορές αίμα συνόδευαν το χτίσιμο του αυθαίρετου.
Τα περισσότερα από αυτά τα σπιτάκια αποτελούνταν από ένα πλινθόκτιστο δωμάτιο που χρησίμευε ταυτόχρονα σαν κουζίνα, υπνοδωμάτιο και δωμάτιο υποδοχής και έναν καμπινέ στην άλλη άκρη του οικοπέδου. Για να στεγάσουν τις περισσότερες φορές μια πολυπληθή οικογένεια.
Μέσα σε δέκα χρόνια ο πληθυσμός της πόλης αυξήθηκε κατά 122%!
Ένα σημαντικό γεγονός στην ιστορία της πόλης είναι αυτό που ονομάστηκε η «Εξέγερση του κάρβουνου».
Το Λιγνιτωρυχείο ξανάρχισε τη λειτουργία του το 1951. Τότε όμως πάνω από τις περιοχές που εκτείνονταν οι στοές, και κυρίως στην περιοχή της Ανθούπολης, είχαν χτιστεί σπίτια. Οι εκρήξεις για τη διάνοιξη νέων στοών προκαλούσαν μεγάλες καταστροφές. Αγνοώντας τις σχετικές αποφάσεις του υπουργείου Βιομηχανίες οι ιδιοκτήτες συνέχιζαν τις εργασίες διάνοιξης. Το Μάη του 1956 οι Ανθοπουλιώτες αποφάσισαν να πάρουν το νόμο στα χέρια τους. Επιτέθηκαν στις εγκαταστάσεις του Λιγνιτωρυχείου και τις πυρπόλησαν. Αντιμετώπισαν με σθένος τις ισχυρές δυνάμεις αστυνομίας και χωροφυλακής που έφτασαν εκεί και δεν υποχώρησαν ούτε όταν ρίχτηκαν πυροβολισμοί. Το Λιγνιτωρυχείο καταστράφηκε ολοκληρωτικά και δεν ξαναλειτούργησε.
Στο χώρο που βρίσκονταν οι εγκαταστάσεις του δημιουργήθηκε, αρκετά χρόνια αργότερα, το Άλσος Περιστερίου.
Τρι Νοε 11, 2008 11:21 pm
